Amersfoort op weg naar duurzame stadslogistiek met Zero Emissie-zones

Vanaf 2025 is de Zero Emissie (ZE)-zone in werking in Amersfoort, een belangrijke stap naar een duurzamere stad. De gemeente heeft vanaf het begin een actieve rol gespeeld in de invoering ervan. Beleidsadviseur Duurzame mobiliteit Tessa Beckman: “We zagen al vroeg de noodzaak om regie te nemen, zodat we samen met ondernemers en bewoners een effectief en haalbaar beleid konden ontwikkelen.’’

Actieve rol

De invoering van een ZE-zone is voortgekomen uit een Design Thinking-traject voor de binnenstad. Tijdens dit traject werd bevoorradend verkeer geïdentificeerd als een van de grootste bronnen van overlast. Om dit probleem structureel aan te pakken, ondertekende Amersfoort de GreendealZES. “We wisten dat we tot de early adapters zouden behoren en dat er nog veel onontgonnen terrein was. Daarom hebben we ervoor gekozen om een leidende rol te spelen, zodat we de belangen van alle betrokkenen goed konden meenemen in het beleid,” vertelt Tessa.

Impact op leefbaarheid en toegankelijkheid

De binnenstad van Amersfoort is al autoluw en werkt met venstertijden voor bevoorrading. De ZE-zone verandert deze venstertijden niet, maar vermindert geluidsoverlast en emissies. “Het is niet alleen een milieumaatregel, maar ook een manier om de stad prettiger en gezonder te maken voor iedereen,” zegt Beckman. Bewoners, bezoekers en ondernemers zullen profiteren van een schonere lucht en een aangenamere winkelomgeving.

Uitdagingen en samenwerking

De invoering van de ZE-zone is een ingrijpende systeemverandering met financiële, logistieke en sociale uitdagingen. Amersfoort heeft samengewerkt met SHPV, gemeenten en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om uniforme regelgeving op te stellen. Ook werden lokale besluiten genomen, zoals het verkeersbesluit voor de ZE-zone. “De transitie naar zero emissie vraagt om investeringen door ondernemers en slimme energie-oplossingen. Daarbij hebben wij als gemeente een adviserende en ondersteunde rol om die transitie mogelijk te maken,” benadrukt Tessa.

Communicatie en betrokkenheid ondernemers

Om ondernemers goed te informeren en te begeleiden, heeft de gemeente een intensieve communicatiecampagne opgezet. Er zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd, waaronder een conferentie over schone stadslogistiek en een Meet & Greet met beleidsmakers. Tessa: ”We hebben maandelijks infographics verstuurd met informatie over de invoering, ontheffingen, overgangsregelingen en subsidies. Ook werd een logistiek makelaar aangesteld die in gesprek gaat met ondernemers om inzichtelijk te maken hoe de ZE-zone hun bedrijfsvoering beïnvloedt en welke oplossingen mogelijk zijn. Door persoonlijk contact en praktische ondersteuning kunnen we ondernemers helpen om deze verandering succesvol door te voeren.”

Belangrijke lessen en tips

De invoering van een ZE-zone vraagt om een stapsgewijze en goed doordachte aanpak. Amersfoort heeft geleerd dat luisteren naar ondernemers en hen actief ondersteunen essentieel is. “Een onafhankelijke logistiek makelaar kan hierin een belangrijke rol spelen. Daarnaast zijn een goede laadinfrastructuur en een logistieke hub aan de rand van de stad instrumenten om de overstap te vergemakkelijken. Ook communicatie blijft belangrijk. Door ondernemers te betrekken, hen te informeren over subsidies en samen te werken aan oplossingen, maken we de transitie haalbaar en toegankelijk,” concludeert Tessa.